KİMİ

 

TERÖRİST ATATÜRK'ÜN CİNAYET PLANLARI (İHANETİ SELANİKLİ MUSTAFA ATATÜRK'TEN DİNLEYELİM)

 

UĞUR MUMCU'NUN DİLİNDEN KARABEKİR-ATATÜRK KAVGASI – 34

Önceki bölümlerde demiştik ki, Selanikli Mustafa Atatürk’ün İngiliz gazeteci Price vasıtasıyla İngilizler’e ilettiği işbirliği teklifinin, (İngiltere Büyükelçiliği’nin rahibi gibi görünerek kendisini kamufle eden) İngiliz Gizli Servisi’nin (İstihbarat Teşkilatı’nın) İstanbul şefi Robert Frew ile yaptığı (yaklaşık iki ay süren) “başbaşa gizli” görüşmeler sonucunda bir anlaşma ile neticelenmiş olduğu, olayların seyrinden ve ortaya çıkan nihaî tablodan anlaşılmaktadır.

Bir müzakere sürecinin ve anlaşma çabasının varlığını, bu “başbaşa gizli” görüşmelerin tekrarlanmış olması gösteriyor.

Selanikli’nin yaveri Cevat Abbas’ın “fasılalı tarihlerde” gerçekleştiğini söylediği, Rauf Orbay’ın “iki üç kez” yapıldığını belirttiği, Selanikli’nin de Nutuk’unda “bir iki defa” diyerek geçiştirdiği bu görüşmelerin yapılmış olmasının nedeni, Selanikli’nin rahibin önünde günah çıkarmayı ya da onun tarafından takdis edilmeyi istemesi değildi.

*

Bu casus işi gizli saklı görüşmelerin bir anlaşmayla sonuçlanmış olduğunu, İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon’un 27 Aralık 1919 tarihinde yeğeni Yarbay Rawlinson vasıtasıyla Kâzım Karabekir’e ilettiği mesajında “Türkler’le yapılacak bir barış antlaşmasında karşılarında muhatap olarak Osmanlı Devleti’ni ve hükümetini değil Selanikli Mustafa Kemal’i ya da onun temsilcisini görmek istediklerini” ifade etmiş olması ispatlıyor.

Soru şu: Ortada bir TBMM bile yokken, ve Selanikli müstafî bir eski asker olarak Anadolu’da Karabekir’in himayesinde “himmete muhtaç” Sarı Çizmeli Mustafa Ağa formatında gezerken, galip İngiltere’nin (“üzerinde Güneş batmayan” imparatorluğun) Dışişleri Bakanı’nın onu böyle “öpmüş” olması, öyle bir anlaşmanın yokluğunda mümkün olabilir miydi?!

Ve de böyle bir anlaşma olmasa, Selanikli Mustafa Atatürk, Erzurum Kongresi sırasında bir gece hempaları Mazhar Müfit ile Süreyya’ya, Lord Curzon’un (o sıralarda kendi ülkesinde açıkladığı, bugün bizim de artık bildiğimiz) Türkiye’ye ilişkin plan ve tasarılarının birebir kopyası olan bir “gizli gündem” açıklayabilir, Osmanlı Devleti’ni yıkıp bir cumhuriyet kuracağını, millete Latin alfabesini ve Frenk şapkasını dayatacağını, tesettürü kaldıracağını, Padişah’ın tahtını başına yıkacağını müjdeleyebilir miydi?!

Dahası, böyle bir anlaşma mevcut olmasaydı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci cumhurbaşkanı, İstiklal Harbi’nin Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü, 1973 yılında Cumhuriyet’in 50’nci yıldönümü münasebetiyle Milliyet gazetesine verdiği demecinde şunu söyleyebilir miydi:

"İstiklal mücadelesinin başarısı da esasında İngilizlerin buna karar vermesi ve diğer müttefikleri de bunu kabule mecbur etmesiyle mümkün olmuştur.”

(Milliyet Gazetesi‘nin 29 Ekim 1973 tarihli sayısından aktaran Fikret Başkaya, Paradigmanın İflası, İstanbul: Yordam Kitap, 2018, s. 60.)

*

Yine, önceki bölümlerde demiştik ki, Selanikli Mustafa Atatürk’ün mütareke (ateşkes) döneminde (13 Kasım 1918 – 16 Mayıs 1919 tarihleri arasında) İstanbul’da geçirdiği altı ayın ilk iki ayında gerçekleşen bu casus işi görüşmelerin anlaşmayla sonuçlanması üzerine, 1919 yılının Ocak ayı sonlarına doğru hem İngilizler’in izlediği politikada hem de Selanikli’nin tavırlarında, bu gizli anlaşmaya bağlı olarak bazı radikal, köklü ve keskin değişiklikler yaşanmış olması gerekir.

Nitekim İngilizler, tam da o dönemde, artık karşılarında muhatap olarak Selanikli’yi görmek istedikleri için, Osmanlı Devleti’ne karşı oyalama siyaseti izlemeye başlamış bulunuyorlar. 

Barış antlaşmasını geciktirdikçe geciktiriyor, ipe un seriyorlar. 

Ve Curzon “altın vuruş”unu tam da Selanikli’nin Samsun’a çıktığı 19 Mayıs 1919 tarihinde yapıyor, Türkiye’de (olmayacak dua kabilinden) bir Amerikan mandasının tesisi teklifini ortaya atarak, Selanikli’ye (Erzurum Kongresi gecelerinden birinde hempalarına açıkladığı) gizli gündemini (gizli anlaşmanın gündemini) gerçekleştirmesini sağlayacak adımlar atması için gereken zamanı kazandırıyor. 

İngilizler bir yandan da Yunan’ı Milne Hattı ile Ege’de durdurarak, Selanikli’nin (Yunan gailesini dert etmeden) sözde Osmanlı Devleti’ni kurtarmak, gerçekteyse yıkmak için TBMM’yi açmasını sağlıyorlar. 

İngiliz bu, sicimi de, anahtarı da sağlam, TBMM’nin temeli sağlam olsun, alternatifi ve rakibi bulunmasın diye İstanbul’daki Millet Meclisi’ni (Meclis-i Mebusan’ı) tam da TBMM’nin açılışından bir ay önce kapatıyorlar.

Evet, İngiliz-Selanikli anlaşması yolunda gitti, öyle ki Cumhuriyet’in ilanından sonra İngilizler Selanikli’yi meşhur Dizbağı Nişanı ile taltif etmeyi ifası zorunlu bir vecibe olarak gördüler. 

1936 yılında da İngiliz padişahı Edward, Türk padişahını ülkesinden kovan Selanikli’yi ziyaret ve başarılarından dolayı tebrik için koşa koşa İstanbul’a geldi.

Selanikli tebriği hak ediyordu, çünkü ev ödevlerinin hepsini üstün bir başarıyla yerine getirmişti.

*

Velhasıl, Selanikli’nin mütareke döneminde İstanbul’da geçirdiği ilk iki ayı, henüz İngilizler’le anlaşmaya varmamış olduğu için, hayatının sonraki döneminden farklılık gösteriyor.

Bu ilk iki ay, bir yandan İngilizler’le gizli görüşmeler yapar, ve o görüşme sonuçlarının Londra’daki karar alıcılar tarafından verilen son şeklini beklerken, diğer yandan, Osmanlı hükümetinde bir bakanlık kapmak için canhıraş bir mücadele veriyor.

Öyle ki, daha İstanbul’a gelir gelmez, ayağının tozuyla, yeni kurulacak olan Tevfik Paşa hükümetini engellemek, kendisinin de bakan olarak içinde bulunduğu başka bir hükümet kurulmasını sağlamak için Meclis-i Mebusan’da dolap çeviriyor. 

İstediği sonucu alamayınca da hemen ve derhal Sultan Vahideddin abisini devreye koymak, hedefine onu kullanarak varmak istiyor. 

Ancak Padişah, Selanikli’ye bir iki gün sonrası için randevu veriyor, cuma selamlığında görüşeceğini söylüyor.

Böylece Selanikli cuma namazı kılmak zorunda kalıyor. 

Fakat, uğradığı felaket sadece bu değil, yaptığı (bir saatlik) görüşmeye çok sayıda kişi şahit olduğu için, hem iki gün sonra Meclis-i Mebusan’ın Padişah tarafından feshedilmiş olması (Halide Edib ile Falih Rıfkı’nın da yazdığı gibi) Selanikli’nin telkin ve taleplerine bağlanıyor (Ki Meclis, Tevfik Paşa hükümetine güvenoyu vererek Selanikli’yi hayalkırıklığına uğratmış ve kızdırmıştır), hem de Selanikli, uluorta gerçekleştiği için, sonraki yıllarda bu görüşmeyi inkâr etme imkânından mahrum kalıyor. (Mesela, Kâzım Karabekir’in kendisine Şişli’deki evinde yaptığı ziyareti inkâr ediyor, şahit yok ya!) 

Ancak, Falih Rıfkı gibi borazanlarına, yıllar sonra, (sanki bir saat boyunca Padişah’la birbirlerinin yüzüne bakıp susmuşlarmış gibi) yaptığı görüşmeyle ilgili eksik ve yalan yanlış bilgiler vererek konuyu geçiştiriyor.

Kısacası, Selanikli bir taraftan Padişah Vahideddin ile al takke ver külah, diğer taraftan İngiliz baş ajanı Rahip Frew ile yağlı ballı, öbür taraftan da (önceki bölümlerde aktardığımız gibi) İtalyanlar’la sıkı fıkı.. Öyle ki, anasının Akaretler'deki evini aramak isteyen İtalyan askerlerinin başındaki subayın ondan özür dileyerek çekip gitmesi için, Selanikli’nin bu askerlere komuta eden İtalyan misyonuna telefon etmesi yetiyor.

Bunu Falih Rıfkı’ya merd-i Kıptîce övünerek anlatan da Selanikli’nin kendisi..

*

Evet, Selanikli’nin mütareke dönemi maceralarını, kendisinin has adamı Falih Rıfkı Atay’ın “M. Kemal’in Mütareke Defteri ve 19 Mayıs” adlı kitabından (haz. Nurer Uğurlu, İstanbul: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık, Mayıs 1999) okuyorduk.

Muhaliflerinin değil, kendisinin ağzından..

Kaldığımız yerden devam edelim.

Atay, Selanikli Mustafa Atatürk’ün şu sözlerini naklediyor:

"Bir gün Fethi (Okyar) Bey ve dört müşterek arkadaşımla birlikte, bir hayli münakaşadan sonra, ihtilalci bir komite kurmaya karar verdik ve ihtilalci tedbirler düşünmeye başladık: Padişahı değiştirmek, kabineyi düşürmek, yeni bir hükümet teşkil ederek daha azimli hareketlere başvurmak gibi..

Başka bir gün bizim Şişli'deki evde toplantımız nihayet bulduktan sonra dört kişiden biri dedi ki: "Arkadaşlar, ben çok düşündüm. Namusumla söz veririm ki sırrınız gizli kalacaktır, fakat komitede çalışmaya devam etmeyeceğim." Hepimiz hayret içinde birbirimize baktık. İçimizden biri:

"- Bu ne demek, muvaffakiyetten emin mi değilsiniz?" diye sordu.

"- Hayır, bunu düşünmedim. Muvaffak olacaksınız. Fakat ihtilalciler muvaffak olsalar bile birçok tehlike karşısındadırlar. Bunu da kabul etmelidirler. İşte o zaman ben ve benim gibiler, sizin kararlarınızı tatbik etmek üzere iktidara gelecek ihtiyat namzetler (yedek adaylar) oluruz."

“Fethi Bey'le ben gözlerimizle konuştuk.

“Derhal dedim ki:

"- Beyefendinin iştirak etmeyeceği bir teşebbüs makul de olmayabilir. Onun için cemiyeti hemen feshetmeliyiz."

“Böyle yaptık. Kendisi müsaade alıp gitti. Kalanlar cemiyeti tekrar kurmuş oldular.” (s. 128.)

Dikkat edilirse, o dört müşterek (ortak) arkadaşlarının kimler olduğunu saklıyor.

Ancak, o dört kişiden üçünün kimler olduğunu biliyoruz: Rauf Orbay, İsmail Canbulat, ve İttihat ve Terakki hükümetinin eski bakanlarından Kara Kemal.

*

Selanikli’nin bu laflarının ne kadarının doğru ne kadarının yalan, ne kadarının abartma ne kadarının çarpıtma olduğu konusu üzerinde duracağız, fakat önce, projektörü, kendi itirafları çerçevesinde ortaya çıkan tabloya çevirmek gerekiyor.

Evvela şunu söyleyelim: Selanikli, meramını anlatma bakımından pek mahir değil.. Yukarıdaki sözleri, çete (ya da terör örgütü) üyesi kişilerin sayısını anlaşılır ve net bir şekilde yansıtmıyor.

Lafa "Bir gün Fethi (Okyar) Bey ve dört müşterek (ortak) arkadaşımla birlikte…” diyerek başlamış.

Bu durumda, çetede kendisi ile Fethi Okyar dışında dört kişinin (Okyar’la kendisinin müşterek/ortak dört arkadaşının) bulunuyor olması gerekiyor.. Fakat başka şahitliklerden biliyoruz ki ortada dört kişi yok. (Bu konuya bir sonraki yazıda döneceğiz inşaallah.)

Her neyse.. Görüldüğü gibi Selanikli “İhtilalci bir komite kurmaya karar verdik ve ihtilalci tedbirler düşünmeye başladık” diyor.

Bu durumda, komite dediği şey, anayasal düzen ve yasalar açısından “çete” demek oluyor. (O dönemde bir “meşrutiyet anayasası” mevcuttu.) Anayasal düzeni isyan ve ihtilal yoluyla yıkma ve devleti ele geçirme amaçlı bir çete.

Bir başka adlandırmayla “organize suç örgütü”.

Fakat bunun bir terör boyutu da var.. İhtilalden söz ediliyor.. İhtilal terörsüz (korku ve dehşet yaratmaksızın, şiddete başvurmaksızın) gerçekleşmez.

Bir hırsızlık çetesi de organize suç örgütüdür ama teröre başvurmayabilir.

Bunların kurduğu kanunsuz örgüt ise, resmen terör örgütü.

Nitekim Selanikli “Padişahı değiştirmek, kabineyi düşürmek, yeni bir hükümet teşkil ederek daha azimli hareketlere başvurmak”tan söz ediyor.

Terörist Kemal, “hangi azimli hareketler”in hasretini çekiyor, o belli değil.

Dikkat edilirse “azimli hareketler”inin hedefinde ne İngilizler var, ne İtalyanlar, ne de Fransızlar..

Hedefte Padişah ve meşru hükümet var.

Hükümeti kurmuş olan, millî irade, yani Meclis-i Mebusan (milletvekilleri meclisi).

Tamam Tevfik Paşa’ya “Hükümeti kur” diyen Padişah da, hükümet, Padişah’ın kur demesiyle kurulmuyor, Meclis’ten güvenoyu alarak iş başına geçiyor.

Ve Selanikli terörist Atatürk, milletin meclisinin kurduğu, millî iradenin, millet hakimiyetinin eseri olan hükümeti yıkmak için çete (terör örgütü) kuruyor.

Bu kafadaki bir adamın perde arkasında İngilizler’le anlaşmış, ruhunu gâvurlara satmış olmasına şaşılmaz.

Böyle bir karakter(sizlik)den herşey beklenir.

*

O sırada siyasî vaziyet şöyle: İngiliz, Fransız ve İtalyanlar’la bir mütareke (ateşkes) antlaşması yapılmış, işler o çerçevede yürüyor.

Ve böyle bir mütarekeyi isteyenlerin en başında gelen isim, bu terörist Kemal..

Tee Suriye’den Padişah’a telgraf gönderip “Aman da behemahal barış yap” diyen, “Ne istiklal ne ölüm, illa da barış da barış” diye feryad ü figan koparan o.

Ve mütareke antlaşmasına Osmanlı Devleti adına imza atan kişi de çetenin diğer üyesi Rauf Orbay.

O gün için algı operasyonu marifetiyle Padişah Vahideddin’e “vatana ihanet, İngiliz muhipliği” vs. palavralarıyla bir suçlamada bulunmak da mümkün değil.

O sırada İngiliz muhipliğinin bayraktarlığını Selanikli ile Fethi Okyar, çıkardıkları Minber gazetesinde yapmaktalar.. Selanikli, İngilizler’in karşısına geçmiş, tonlarca yağı beleşten yakıp ziyan ediyor.

Peki, Selanikli terörist ile arkadaşlarının dertleri ne, niçin ihtilal yapmak, isyan çıkarmak, millî iradeye savaş açmak, devlet başkanını değiştirmek, hükümeti yıkmak, anayasal düzeni ayaklar altına almak istiyorlar?

Bu soruya Selanikli için cevap vermek gerekirse, tek neden, Selanikli’nin hükümette bakan sıfatıyla yer alamamış, kişisel hırslarını tatmin edememiş olması.

Adam, (Madam Corinne’e söylediği gibi) büyük ihtirasları olan bir kıyamet alameti.. Hırs küpü..

Zaten İngilizler’le (İngiliz istihbaratının İstanbul şefi Frew vasıtasıyla) kolayca anlaşmış olmasının nedeni de bu..

*

Falih Rıfkı’nın sözlerinin devamı, çete (terör örgütü) üyelerinin, bir hükümet değişikliğinin (Selanikli’nin bakan olma heves ve hırsına hizmet etme dışında) bir faydasının olmayacağının aslında farkında olduklarını gösteriyor:

“Konuşmanın bu kısmında Mustafa Kemal, Fethi Bey'le eski münasebetlerinden bahsetti ve şu fıkrayı (söz öbeği) anlattı:

“- Fethi Bey İstanbul'da Dahiliye Nazırı (içişleri bakanı) olmadan önce Minber isminde bir gazete çıkardı, belki hatırlarsınız. Sahibi ve başmuharriri (başyazarı) o idi. Fikirlerimizi birlikte neşretmek üzere ben de kendisi ile ortak olmuştum. Gazetenin ne derece muvaffak (başarılı) olduğunu bilemem. Herhalde benim bu ilk ve son gazeteciliğim muvaffak olmamıştır.”

“Günler geldi, geçti. Mustafa Kemal ve bazı arkadaşları şu kanaate vardılar ki Vahdettin'i öldürmekten, hükümeti düşürmekten esaslı bir netice almaya imkân yoktu. Nihayet [kendilerinin belirleyecekleri] yeni hükümdar ve yeni hükümet de düşman süngüleri karşısında bulunmak vaziyetinden kurtulmuş olmayacaklardı:

“- Bununla beraber bu temaslarımda devam ediyordum. İçlerinden bir kısmında saf bir vatanperverlik hissinin coşkunluğundan başka, ne fikir, ne de tedbir kabiliyeti vardı. Bir kısmının hâlâ hasis (bayağı, adi) politikacılık menfaatlerinden başka düşündükleri yoktu. Kendi kendime şu kararı verdim: Münasip bir zaman ve fırsatta İstanbul'dan kaybolmak, basit bir tertiple Anadolu içine girmek, bir müddet isimsiz çalıştıktan sonra, bütün Türk milletine felaketi haber vermek!

"İçimde çok dikkatle gizlediğim bu sırrı vakti gelmedikçe kimseye söylemedim. Böyle bir karar vermemişim gibi, herhangi temaslara devam ettim….” (s. 128-129.)

Minber gazetesinin muvaffak (başarılı) olması meselesinden başlayalım..

Minber, muvaffak oldu, Selanikli’nin, ortak olduğu bu gazetede İngilizler’e bol keseden sunduğu “yağ”lar sonuç verdi, Selanikli İngilizler’in dikkatini çekmeyi ve teveccühlerine mazhar olmayı başardı.

Görüldüğü gibi, “Vahdettin'i öldürmekten, hükümeti düşürmekten” söz ediliyor.

Yani Selanikli, kendi itirafına göre, bir çete (terör örgütü) kurmuş ve devlet başkanını öldürmeyi planlamış..

Kanlı planlar yapmış.. 

Cinayet işlemeye hazır bir cani, gözü dönmüş bir katil modunda.. 

(Sonradan, vampirlere bile esin kaynağı olabilecek boyutlardaki bu çılgınca ve akla ziyan kan dökme hevesini önce Anadolu’da, Osmanlı Devleti’ne sadık ve muti kalmaya devam eden millete karşı sergileyecek, kana susamışlığını bir nebze teskin edecektir. Ardından da, gelecekte Atatürk ilke ve inkılapları olarak adlandırılacak olan Curzon ilke ve inkılapları çerçevesinde kan akıtmaya devam edecek, kana kana kan dökerek kana doyacaktır.. İlerleyen yıllarda “Kanla irfanla kurduk biz bu cumhuriyeti” diye marşlar söylemiş olmaları sebepsiz değil.. Bu cumhuriyeti sudan ucuz bol kan ve İngiliz’in millete pahalıya patlayan ithal çağdaş uygarlık irfanıyla kurdular.. Selanikli’nin başbaşa gizli görüşmelerinde ajan rahip Frew’dan bol bol feyz aldığı, irfanından doya doya, kana kana yararlandığı kesin.)

Evet, Selanikli Padişah’ı öldürmeyi kafaya koymuştu..

Bunu söyleyen Kadir Mısıroğlu değil.. Bunu Selanikli’nin kendisi söylemiş, has borazanı Falih Rıfkı da yazmış.

Peki Padişah’ı niçin öldürmek istiyor?.. Sebep?..

Sebep, Padişah’ın kendisini ve arkadaşlarını bakan yapmak için Meclis’e müdahale etmemiş, millî iradeyi hiçe saymamış olması..

Dolayısıyla ölümü alnının akıyla hak ediyor.

Millet Meclisi’nden güvenoyu alan hükümet de bir ihtilal ve isyan ile yıkılmayı hak ediyor.. Çünkü, Selanikli ile arkadaşlarının doğuştan gelen hakları olan makamları millet adına gasbetmişler.

Mağdur ve mazlum, hakkı çiğnenip gasbedilmiş Selanikli, bunun için çete (silahlı organize suç örgütü, terör örgütü) kurmasın, cinayet planları yapmasın da ne yapsın?! Buna can mı dayanır, hangi yürek buna razı olur?!

Anlaşılıyor ki Selanikli, teröristin Selanikli, asrî ve aynı zamanda adı Mustafa Kemal Atatürk olanını seviyor.

*

Evet, Selanikli, düdüğü (ya da borazanı) Falih Rıfkı vasıtasıyla millete güzel masal anlatmış.

Devamı şöyle:

Bir varmış bir yokmuş, günler gelmiş geçmiş, nasıl olmuşsa Selanikli’nin kafasındaki vahşi planlar günlerin yaprak dökümüyle törpülenmiş, şunu anlamaya başlamış: “Vahdettin'i öldürmekten, hükümeti düşürmekten esaslı bir netice almaya imkân yoktur.”

Selanikli ile arkadaşlarının pas tutmuş beyinleri nihayet “düşman süngü”lerinin farkına varmış, şunu demeye başlamışlar: “Nihayet (sonuçta) yeni hükümdar ve yeni hükümet de düşman süngüleri karşısında bulunmak vaziyetinden kurtulmuş olmayacaklardı.”

Yani değişen birşey olmayacaktı.. Sadece padişahın adı değişecekti, Vahdettin değil de mesela Bahattin olacaktı.

Selanikli’nin “uyanış” ve “uslanış” olayı, kafasındaki bu muazzam ve muhteşem dönüşümün ardındaki etken bu kadar basit olabilir mi peki?

İnsanlardaki radikal ve olağanüstü keskinlikteki değişim ve dönüşümler, haricî etkenler bir tarafa bırakılıp “günler gelmiş geçmiş” formülü ekseninde salt üç beş günün geçmiş olmasıyla izah edilebilir mi?

Kazın ayağı öyle olmadığı gibi “hayatın olağan akışı” da böyle değil..

Selanikli bu anlattıklarıyla resmen bizimle kafa buluyor.. Dalgasını geçiyor.

Fikir değiştirmesinin nedeni aslında (ajan Frew vasıtasıyla) İngilizler’le anlaşmış olması.

İngilizler ona şunu dediler: 

“Hasis politikacılık menfaatlerinin peşinde koşmayı bırak, büyük düşün, Anadolu’ya git ‘vatan kurtaran kahraman’ ol, Osmanlı’yı yık, enkazı üzerinde yeni bir devlet kur, her köşe başına bir heykelini diktir. Biz sana gereken desteği verecek, zemini hazırlayacak, müttefiklerimizi de bunu kabule mecbur edeceğiz.. Buna karar verdik. Senden tek istediğimiz, Curzon’un gelecekle ilgili planlarını hayata geçirmen, Curzon ilke ve inkılaplarını Türkiye’ye hakim kılman.. Üstelik, bu projenin patentini de sana beleşten hibe edeceğiz, görünüşte herşeyi sen kendin yapmış olacaksın.” 

*

İngilizler (Dışişleri Bakanı Lord Curzon) Selanikli'ye ”kıyak” geçip bir “ballı ihale” verdi.. Minber gazetesinde yakıp döktüğü yağlar boşa gitmedi.

Bir “tertip” (komplo, gizli plan) ile Anadolu’ya gidecek ve Osmanlı Devleti’ni yıkmak, yeni bir devlet kurmak için çalışacaktı.

Söz konusu tertibi İngilizler sonraki aylarda hazırladılar. Doğu Karadeniz’i karıştırdılar ve Osmanlı Hükümeti’nden bölgeye bir görevli göndermesini istediler.. Bir yandan da devlet ileri gelenlerini toplayıp Malta’ya sürerek Selanikli’yi alternatifsiz hale getiriyorlardı.

Ne diyor Selanikli:

“Kendi kendime şu kararı verdim: Münasip bir zaman ve fırsatta İstanbul'dan kaybolmak, basit bir tertiple Anadolu içine girmek, bir müddet isimsiz çalıştıktan sonra, bütün Türk milletine felaketi haber vermek!”

Kendi kendine karar vermişmiş..

Hayır, İngilizler’le birlikte bu kararı verdi.. Daha doğrusu, bu kararı ona İngilizler verdirdi.

İngilizler’in hazırladığı yol haritası çerçevesinde Anadolu’da bir müddet Sarı Çizmeli Mustafa Ağa havalarında kahramanlık ve vatanseverlik nutukları attı, Halife-Padişah’ı ve devleti kurtarma edebiyatı yaptı, sonra TBMM’yi teşkil etmesinin ardından yavaş yavaş felaketi millete haber verdi: Osmanlı Devleti yıkılacak, hilafetin ocağına incir dikilecek, memleket kendisinin heykelleriyle donatılacaktı.

Selanikli bir de şunu diyor:

"İçimde çok dikkatle gizlediğim bu sırrı vakti gelmedikçe kimseye söylemedim. Böyle bir karar vermemişim gibi, herhangi temaslara devam ettim….”

İçinde çok dikkatle gizlediği kesin..

O kadar dikkatle gizledi ki, sırrın tamamını hiçbir zaman kimseye söylemedi.

Ancak, Şeyhülislam Mustafa Sabri Efendi gibi firaset ve basiret sahipleri sırrın farkındaydılar.

Sırra vakıf olan başkaları da vardı elbette.. Biri, Selanikli’nin sağ kolu, başbakanı, İstiklal Harbi’nin Batı Cephesi Komutanı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü.. 

İnönü, 1973 yılında sırrı, sıradan ve basit birşeyden söz ediyormuş gibi açıkladı:

“İstiklâl mücadelesinin başarısı da esasında İngilizlerin buna karar vermesi ve diğer müttefikleri de bunu kabule mecbur etmesiyle mümkün olmuştur.”

*

Burada, dikkat celbeden dört önemli nokta var.

Birincisi, Selanikli Mustafa Atatürk’ün Samsun’a gitmesi, sonra (Anadolu’da bir millet meclisi kurma yönünde çalışmak için bahane üretmek üzere) resmî görevinden istifa etmesi (kendi tabiriyle “isimsiz” hale gelmesi), olayların gelişim seyri içinde kendiliğinden (spontane) ortaya çıkan durumlar değil.

Yani Selanikli, olayların akışı içinde ortaya çıkan tabloya göre yeni kararlar alıyor değil.

Dediğine göre, şartlardan bağımsız olarak kafasında bir plan yapmış, şartların bu plana hizmet edecek şekilde olgunlaşmasını bekliyor.. 

Ayrıca, “tertip” (komplo, gizli plan ve operasyon) peşinde.

Normalde bir mütareke (ateşkes) antlaşması yapılmışken ve de ardından bir barış antlaşması yapılması bekleniyorken, Selanikli böylesi bir barışın (yeni düzenin) kurulmayacağından, kendisinin Anadolu’ya gidip dümenler çevirmesinin mümkün olacağından nasıl bu kadar emin olabiliyor?

İngilizler ona bu yönde güvence vermeden bundan emin olabilir miydi?!

Hükümette bakan olmak için Padişah’ı öldürmeyi, ihtilal yapıp hükümeti devirmeyi tasarlayan, bunun için çete (terör örgütü, komite) kuran “hırs küpü” adamın başına taş düşmüş gibi birden bire “gelecekteki mevhum, gerçekleşip gerçekleşmeyeceği belirsiz” hayaller için akıllı uslu, sabırlı, sessiz sakin, “sır küpü” bir adam haline gelmesi, “hayatın olağan akışı” çerçevesinde neye karşılık gelir?

Böyle hırs küpü, çılgın planlar yapan, dengesiz denilebilecek kararlar alabilen maceraperest bir adam nasıl birden bire sır küpü durmuş oturmuş hale gelebiliyor?

Bu mucizenin ardındaki sır nedir?

Cevap açık: İngiliz “üst akıl”ı bunu Kasım 1918 - Ocak 1919 arasında “hızlı eğitim”e tabi tutup gelecekteki görevleri için hazırlamış durumda.

İngiliz siyaseti (hele de yaşlı kurt Lord Curzon) yaş tahtaya basmaz, İsmet İnönü’nün söylediği gibi Selanikli’nin “İstiklâl mücadelesinin başarılı olması yönünde karar vermiş ve müttefiklerini de bunu kabule mecbur etmiş”se, Selanikli’den sağlam söz almış, onun kendi kafasından icatlar çıkarmayıp verilen yol haritasına göre yürüyeceğinden emin olmuş olmalıdır.

*

Gelelim calib-i dikkat olan ikinci noktaya..

Hükümeti devirip yeni bir hükümet kurmak için çete (terör örgütü) kuran Selanikli, bu çabalarından hiçbir sonuç alamadığı halde, ortada daha hiçbir şey yokken, “basit bir tertip”le gelecekteki hedeflerine kolayca yürüyebileceğinden, şartların da buna hizmet edeceğinden nasıl emin olabiliyor?

Nasrettin Hoca’nın yol kenarına çalı ekmesi, oradan geçen koyun sürülerinin yünlerinin bu çalılara dolanıp birikmesi, sonra bunları toplayıp eğirip ip yapması, ardından bu iplerle birşeyler dokuyup satması ve kazandığı servetle borcunu ödemesinden daha tuhaf bir hikâye..

Görüldüğü gibi, Selanikli Nasrettin Kemal, has adamı Falih Rıfkı’ya iyi masal anlatmış..

Ve bu millet de, Nasrettin Hoca’nın alacaklısı gibi, onun bu masallarını maalesef, Hoca’nın “peşin parayı görünce gevrek gevrek gülen” alacaklısı gibi dinledi.

Kimisi inandı, kimisi inanmış gibi yapmayı çıkarına uygun buldu.

*

Calib-i dikkat üçüncü nokta ise şu:

Padişah’ı öldürmek suretiyle devleti ele geçirmek, hükümeti devirerek ihtilal yoluyla yeni bir hükümet kurmak ve bakan olmak için gözünü karartan, akıl dışı ve canice planlar yapan, bunun için çete (silahlı terör örgütü) kuran Selanikli, nasıl oluyor da Anadolu’da bir millî mücadele başlatmak gibi (Kâzım Karabekir’in her yerde herkese söylediği) yüce, saygın ve makul bir düşünceyi hiç kimseye açmıyor, bir “sır” olarak saklıyor?

Böyle birşey, saklanacak bir sır mıdır?!

İşte olaydaki bu “sırriyet”, Selanikli’nin, başka bir “çete”nin (İngiliz’in güdümündeki bir çetenin) bir parçası haline gelmiş olduğunun karîne türünden delilidir.

Sır, çete üyelerince biliniyor.. En başta da Lord Curzon ve ajan Frew tarafından.. Fakat, Selanikli’nin bu sırrı başkalarına açması yasak..

Sır saklıyor olmasının nedeni bu..

Şayet bütün bunlar kendi aklının ürünü olsa, sır olarak saklamaz, istişare, müşavere, danışma, fikir teatisi, görüş alışverişi, niyet yoklama kabilinden başkalarıyla bu meseleler üzerinde konuşur.

Konuşmuyor.

Sırrını İngilizler’le paylaşıyor.

Haa bir de Erzurum Kongresi gecelerinden birinde sırrını kısmen Mazhar Müfit Kansu ile Süreyya Yiğit’e açmış..

Ancak, sırrın tamamını onlara da söylememiş.. İngilizler’le anlaşmış olduğunu saklamış.. 

(Fakat nasılsa İsmet İnönü bunu anlamış. Zeki adam.)

*

Gelelim calib-i dikkat dördüncü noktaya..

Görüldüğü gibi, Selanikli (iddiasına göre) kafasında bazı kararlar almış fakat bunları sır olarak saklıyor.

Bu arada insanlarla temas kurmaya da devam ediyor. Onlar hakkındaki kanaati şu:

“İçlerinden bir kısmında saf bir vatanperverlik hissinin coşkunluğundan başka, ne fikir, ne de tedbir kabiliyeti vardı. Bir kısmının hâlâ hasis (bayağı, adi) politikacılık menfaatlerinden başka düşündükleri yoktu.”

Temas kurduğu kişilerden bazıları vatansevermiş, fakat fikir ve tedbir kabiliyetleri yokmuş.

Bazıları da vatansever değilmiş, hasis (bayağı, adi) politikacılık menfaatlerinden başka birşey düşünmüyorlarmış. (İktidar uğruna terör çetesi kurup cinayet planları yaptığına göre Selanikli’nin kendisi tam da bu kategoride değerlendirilmelidir.)

İmdi, sen vatanseversen, ve de sende fikir ve tedbir kabiliyeti varsa, bu fikir ve tedbirler konusunda cimrilik ve hasislik yapmaman, fikirlerini insanlarla paylaşman, onları sır olarak kendine saklamaman gerekir.

Bu hasis hesaplar kahramanının gerçekten vatanseverse, o günkü şartlarda şunu düşünmesi gerekirdi:

“İngilizler kimi bulurlarsa tutuklayıp Malta’ya sürüyorlar. Olabilir ki beni de tutuklar ve Malta’ya gönderirler. Hatta zehirleyip öldürebilirler. O halde, vatanın selameti için kafamda ürettiğim çözümleri ve bulduğum çareleri vatansever arkadaşlarımla paylaşmalı, bu fikirlerin olabildiğince çok insan tarafından bilinmesini sağlamalıyım.. Vatanın selameti için yapılması gerekenleri ben yapma imkânı bulamasam bile ürettiğim fikirlerden başka birileri, fırsat çıktığında yararlanabilir.”

Hayır, hasis ve cimri hesaplar içindeki kahramanımız böyle düşünmüyor, memleketin selameti için bulduğu parlak fikirleri, sihirli formülleri, eşsiz tedbirleri “Benden sonrası tufan” kabilinden kendisine saklıyor.

Gerçekten vatansever bir adam, kafasındaki planlar vatanın selameti içinse, kendi şahsı bakımından önem taşımıyorsa, mevzubahis olan vatansa, bunları sır olarak saklayabilir mi?

Fakat, işin içinde “sır olarak saklanması” gereken bir bozukluk ya da ihanet varsa, iş değişir tabiî.. 

O zaman olay “sır” halini alır.

*

Selanikli’nin Atay’dan yaptığımız ilk iktibasta yer alan yalan dolan ve çarpıtmalarına bir sonraki yazıda değinelim inşaallah.